Bergen op Zoom wordt ook wel ‘de sleutel tot Holland en Zeeland’ genoemd.
In september is Zaal 1747 niet toegankelijk voor publiek. De zaal wordt omgebouwd naar het verhaal van Unesco Geopark Schelde Delta en Zuiderwaterlinie.
Zaal 1747 – waar verleden en toekomst elkaar ontmoeten
Er gebeurt iets bijzonders in het Markiezenhof! De historische Zaal 1747 krijgt een nieuw leven. In deze ruimte bouwen we stap voor stap aan een nieuwe beleving waarin verleden, heden en toekomst samenkomen.
'La Pucelle' tot 1747
De naam van de zaal verwijst naar een spannend moment in de geschiedenis van Bergen op Zoom. Eeuwenlang stond de stad bekend als La Pucelle (de Maagd) omdat ze onneembaar leek. Door deze naam (Zaal 1747) wordt de veroveringslust van de Spanjaarden gewekt. Tweemaal wordt de stad tijdens de Nederlandse Opstand belegerd, maar Bergen op Zoom houdt stand. Tijdens de eerste helft van de 18e eeuw krijgt Bergen op Zoom moderne vestingwerken. Bergen op Zoom voldoet op dat moment aan de inzichten van meestervestingbouwer Menno van Coehoorn en beschouwd als de sterkste vesting van de Republiek.
De maquette in het midden van de zaal toont de stad in het jaar 1747, voordat het door de Fransen werd ingenomen.
Maar in 1747 slaagden de Fransen erin de stad te veroveren. Na twee maanden valt op 16 september de vesting na een Franse stormaanval, die als een complete verrassing komt voor de bevelhebbers van de stad. In de stad wordt hevig gevochten, maar het garnizoen vertrekt al snel de stad uit. Bergen op Zoom valt in handen van moordende en plunderende soldaten. Een groot deel van de stad ligt in puin, de bevolking is nog jarenlang berooid en ernstig getraumatiseerd door de val van de Maagd.
Aan het einde van de negentiende eeuw werd de vesting ontmanteld om plaats te maken voor industrie en stadsuitbreiding. Gedurende al die eeuwen verloren veel bezoekers hun hart aan de stad en bleven er wonen.
Na de verwoesting herrees de stad, sterker dan ooit. En nu, eeuwen later, komt er in dezelfde ruimte een nieuw verhaal tot leven.
Drie werelden in één zaal
Zaal 1747 wordt een plek waar drie verhalen elkaar ontmoeten:
🌊 Het Geopark ScheldeDelta: een bijzonder natuurgebied waarin water, geologie en klimaat centraal staan. Het Markiezenhof wordt één van de acht toegangspoorten tot dit UNESCO Geopark.
🛡️ De Zuiderwaterlinie: de waterlinie die in 1747 een grote rol speelde in de verdediging van Bergen op Zoom.
🌱 De toekomst: met aandacht voor thema’s als klimaatverandering, natuur en duurzaamheid.
Hier ontdek je straks hoe het verleden ons kan helpen om te begrijpen hoe we met de wereld van vandaag omgaan.
Van vesting tot vooruitblik
In de vernieuwde zaal komen geschiedenis en vernieuwing letterlijk samen. Je ziet de prachtige maquette van de oude vestingstad en het portret van Menno van Coehoorn, de beroemde vestingbouwer. Maar je ervaart ook hoe water, bodem en klimaat onze toekomst blijven beïnvloeden.
De ligging van Bergen op Zoom, op de grens van klei en zand, speelde eeuwenlang een grote rol. Niet alleen bij oorlog en handel, maar ook bij de manier waarop mensen met het water leefden. Wat kunnen we daar vandaag van leren?
Een nieuwe beleving in het Markiezenhof
De ontwikkeling van Zaal 1747 is onderdeel van de doorontwikkeling van het Markiezenhof tot onthaalpoort van het Geopark ScheldeDelta. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door Interreg Vlaanderen-Nederland en laat zien hoe erfgoed en natuur hand in hand kunnen gaan.
Binnenkort vormt Zaal 1747 het hoogtepunt van een nieuw museumbezoek, een interactieve experience vol verhalen, beelden en verrassingen.
Opening in 2026
Vanaf medio 2026 opent de vernieuwde Zaal 1747 haar deuren.
Kom dan ontdekken hoe het water, de stad en de natuur al eeuwenlang met elkaar verbonden zijn – en hoe dat verhaal nog altijd voortduurt.
’Prachtig dat het Markiezenhof op de Brabantse Wal steeds meer een schakelpunt wordt tussen enerzijds de ontwikkeling van een Geopark Schelde Delta en anderzijds de Zuiderwaterlinie.
Duidelijk merkbaar is dat samenwerken in krachtige netwerken tot mooie resultaten leidt”.
Quote Letty Demmers - voormalig wethouder Cultuur, Bergen op Zoom
